هزار و یک شبِ پازولینی به روایت عکس‌های روبرتو ویلا
تهیه کننده: حمیدرضا پژمان
کیوریتور: رضا حائری
به مناسبت صدمین سال تولد شاعر، نویسنده و سینماگر بزرگ ایتالیا پیر پائولو پازولینی، بنیاد پژمان میزبان نمایشگاه «حقیقت نه یک رویا، که رویاهاست» در کارخانه آرگو خواهد بود. عکس‌ها و فیلم‌های این نمایشگاه توسط رضا حائری انتخاب و گردآوری شده و تمرکز آن بر فیلم «گلچین هزار و یک‌شب» از دید عکس‌های روبرتو ویلا و رابطه‌ی پازولینی با ایران در خط سیر فعالیت‌های این کارگردان ایتالیایی است.
هزار و یک‌شب، حاصل ذوق و خیالِ نویسندگانی ناشناس، از جهان‌شمول‌ترین آثار ادبی است که هم کتابی محبوب در بین مردم ملل مختلف است و هم منبعی غنی برای ارجاع و اقتباس و آفرینش. در آغازین سال‌های سینما، ژرژ ملی‌یس با قصر هزار و یک‌شب و در ایران فرخ غفاری با شب قوزی پیشگام استفاده از داستان‌های هزار و یک‌شب در فیلم‌های خود بودند. اما از میان اقتباس‌های سینمایی گلچین هزار و یک‌شب ساخته‌ی پیر پائولو پازولینی مشهورترین اقتباس از داستان‌های هزار و یک‌شب است. این اثر آخرین فیلم از سه گانه‌ی زندگی (شامل فیلم‌های دکامرون، حکایت‌های کانتربری و گلچین هزار و یک‌شب) محسوب می‌شود. پازولینی به شیوه‌ای کاملا آزاد و شخصی این اقتباس را پیش برد. چارچوب معهود داستان‌گوییِ شهرزاد را تغییر داد و برخی موقعیت‌های روایی را حذف و موقعیت‌های دیگری را به فیلم‌نامه اضافه کرد. نام شخصیت‌ها را از یک افسانه به افسانه‌ی دیگر و بخش‌هایی را از داستانی به داستان دیگر منتقل کرد.
با فیلم‌برداری از مکان‌های واقعی، انتخاب مردم کوچه و بازار به عنوان بازیگران و استفاده از فضای باشکوه معماریِ اصفهان و بناهای مرتفع صنعا و خلوت مطلق بیابان‌ها، فضایی اسرارآمیز خلق کرد که بعد از نیم‌قرن، تصاویر این فیلم منبعی ارزشمند برای مطالعه و بازخوانی است.
در اتفاقی کم‌نظیر عکاسی به نام روبرتو ویلا در سفری صد روزه به‌عنوان مسافر با گروه سازنده‌ی فیلم همراه می‌شود تا به گفته‌ی خودش در بحثی پیرامون زبان سینما با پازولینی گفت‌وگو کند. حاصل این گفت‌وگو عکس‌هایی است با جزئیات مردم‌نگارانه در یمن و ایران که شهادتی ارزشمند بر «رویاهایی» می‌دهند که شاعر-کارگردان ایتالیایی به زیبایی در فیلم خود تصویر کرد.
برای مشاهده‌ی تور مجازی نمایشگاه اینجا کلیک کنید.
مکان و تاریخ:
بنیاد پژمان: کارخانه آرگو
۲۰ خرداد تا ۸ مهر ۱۴۰۱
حامیان نمایشگاه
